آشنایی تولیدکنندگان با فنون بازاریابی
رونق و پیشرفت صنعت داخلی نقش مهمی در اشتغال، رشد اقتصادی و توسعه کشورها دارد.
رکود نسبی در بازار که چندی قبل آغاز شده بود، همچنان ادامه دارد و در حال حاضر عرضه و تقاضا در بازار هماهنگ نیست. کارشناسان عقیده دارند که مردم هنوز در انتظار کاهش قیمتها هستند و امیدوارند منابع مالی زیادی وارد کشور شود و منجر به کاهش قیمت برخی کالاها شود. البته عدهای از کارشناسان اقتصادی بر این باورند که کاهش قدرت خرید مردم و ناتوانی مالی آنها، رکود بازارها را درپی داشته است. در چنین شرایطی نباید تولیدکنندگان را مقصر اصلی رکود بازار دانست؛ چراکه هرچند تولید صنایع داخلی در سالهای اخیر اندکی افزایش داشته، اما از این جهت که قدرت خرید مردم به موازات آن تقویت نشده، موجب کاهش نسبی تقاضا در بازار شده است. همچنین اگر تحقیقی در زمینه کسبوکار داشته باشیم، درمییابیم که این رکود در همه بخشهای بازار وجود دارد ولی از آنجا که صنعت داخلی بخش مهمی از اشتغال را دربر میگیرد باید برای توسعه فروش کالاهای داخلی کمدوام و بادوام در مقاطع و شرایط مختلف برنامهای جامع تدوین شود. یکی از این برنامهریزیهای فراگیری فنون بازاریابی است. بازاریابی محصولات و خدمات، عامل ماندگاری و بالندگی موسسات و بنگاههای اقتصادی است، بدین جهت این امر از اهمیتی ویژه برخوردار بوده و در چرخه تولید تا مصرف نقطهای کلیدی تلقی میشود. حال اگر این فرآیند با پشتوانه تحقیقات بازار همراه شود که خود میتواند بخشی از علم بازاریابی باشد، بهطور قطع اثربخشی بیشتری خواهد داشت.
«راسبی گازیر» معتقد است در بازاریابی، اطلاعات تنها بهعنوان مبنایی برای اتخاذ تصمیمات بهتر نیست، بلکه یک دارایی ارزشمند است که از نظر استراتژیک میتواند مزایای رقابتی به بار آورد. در شرایطی که تولید و عرضه کالا و خدمات بهعنوان مبنا و میزانی برای سنجش توسعهیافتگی اقتصادی کشورها قلمداد میشود، عنصری نقش حیاتی دارد که پایداری این روند را تضمین کند. این عنصر بدون شک مصرفکننده است که حق انتخاب دارد. از اینرو گزینههایی که برای انتخاب پیشروی اوست و براساس آنها یکی را بر دیگری مقدم میدارد، بسیار اساسی و تعیینکننده است. باید این موارد را شناخت، تحلیل کرد و تولید را بر پایه آنها بنیان نهاد.
البته قبل از هرچیز باید بپذیریم که لازمه تحقق این هدف، شناخت علاقههای مشتری، مدیریت تجربه مشتریان، درک تحولات بازار و برنامهریزی صحیح برای توسعه محصولات جدید است و در شرایط فعلی که بازار نیازمند کلینیک است باید به سراغ تحقیقات بازاریابی رفت. تحقیقات بازاریابی زمانی ضرورت دارد که مشکلی مشاهده میشود؛ نظیر کاهش سهم بازار یا ضعیف شدن نحوه توزیع. تحقیقات بازاریابی، روشی عینی، منظم و منسجم است که از طریق آن اطلاعات لازم و مناسب برای تصمیمگیری مدیر بازاریابی فراهم میآید. یکی از مواردی که موجبات تصمیمات سازنده و درست مدیران بازاریابی را فراهم میآورد، تحقیقات بازاریابی است. تحقیقاتی که بهطور کلی به گروههای تحقیقات درباره بازار، تحقیقات درباره مشتری و مصرفکننده و تحقیقات درباره محصول تقسیم میشود.
تحقیقات بازاریابی کاربردهای زیادی دارد؛ از این تحقیقات بیشتر در تعیین سیاستهای بازاریابی استفاده میشود و به این ترتیب از عوامل قابل کنترل و خارج از کنترل بازار به بهترین صورت استفاده میشود؛ تحقیقات بازاریابی با کشف بازارهای جدید، موارد استفاده از کالاها و خدمات پیشین را توسعه میدهد. مهمترین مزیت تحقیقات بازاریابی این است که موجب حذف تصمیماتی که بر اطلاعات نادرست است، میشود و از آنجا که معمولا پس از تصمیمگیریهای مهم تجاری، امکان بازگشت وجود ندارد، از سرمایهگذاریهای سنگین و بدون تحقیق و مطالعه در بخشهای غیرضروری جلوگیری میشود. تحقیقات بازاریابی همچنین موجب کاهش هزینهها میشود و تاثیر فعالیتهای تبلیغاتی را افزایش داده و باعث توسعه فروش میشود. در سازمانهایی که برنامه کار خود را با توجه به نیازها و خواستههای مشتریان تنظیم میکنند، تحقیقات بازاریابی گامی اساسی در مسیر شناختن مشتریان است. باید گفت نقش حیاتی تحقیقات بازاریابی برقراری پیوند بین مشتری و سازمان از طریق اطلاعات است.
باید به یاد داشته باشیم که بازاریابی سبب بهبود پایههای صنعت و تولید میشود. به موازات آن بهبود نقش صنعت داخلی کشور تاثیرات وسیعی در سطوح مختلف اجتماع به جای میگذارد. بسیاری از دگرگونیهای سودمند اجتماعی که با سرمایهگذاریهای بهداشتی، فرهنگی، کشاورزی و صنعتی در طولانیمدت بهدست میآیند، با سرمایهگذاری در صنعت ملی به آسانی حاصل میشود. با درنظر گرفتن زیرساختهایی که به همراه صنعت داخلی در کشورها به وجود میآید، توسعه صنعتی سرعت میگیرد.
شهرام شیرکوند – اقتصاددان
www.smtnews.ir/