علی خویه مشاور فروش بازاریابی و برند
اصول اولیه‌ی طراحی سوپرمارکت
برای شروع کار، بر اساس فضایی که در اختیار دارید، طرح اولیه‌ی سوپرمارکتِ مورد نظرتان را ترسیم کنید و مرحله به مرحله، اصولی را که درباره‌شان صحبت خواهیم کرد در طرح خود لحاظ کنید.
محل قرارگیری کالاهای روزانه
کالاهایی مانند نان، شیر، گوشت، پنیر نیاز هر روزه‌ی مشتریان هستند که به‌اصطلاح در ”عمق فروشگاه“ قرار داده می‌شوند، و به عبارتی در قسمت‌های انتهاییِ فضای فروشگاه. به این معنا که مشتریان برای دسترسی به این مایحتاج اولیه چاره‌ای ندارند جز این‌که از میان راهروها عبور کنند، و این یعنی عبور از میان بسیاری از کالاهای وسوسه‌انگیزِ دیگر، مثل کالاهای فصلی، خوراکی‌های خوشمزه و کالاهایی با فروش ویژه، تا بالاخره به قفسه‌های کالاهای مورد نیازشان برسند. در غیر این صورت، کالاهایی که فروش چندانی ندارند، در معرض دید مشتری قرار نخواهند گرفت و فروش‌شان بسیار کاهش خواهد یافت. اما با این شیوه، احتمال رؤیت شدن و فروش رفتنِ این کالاها نیز همگام با کالاهای اساسی افزایش خواهد یافت.
گرایش به نگاه به سمتِ راست
۷۵ درصد از مشتریانی که واردِ سوپرمارکت یا هایپرمارکت می‌شوند، به سمتِ راست نگاه می‌کنند. به همین دلیل بهتر است که کالاهای جذاب‌تر و فروش ویژه‌ها را در قفسه‌های سمت راست فروشگاه قرار دهید. بنابراین برای عرضه‌ی کالاهای خاص، قفسه‌های سمتِ راست در بدو ورود به فروشگاه را پیشنهاد می‌کنیم و همچنین قفسه‌هایی که در نقطه‌ای واقع هستند که راهروها عریض‌تر می‌شوند و دستِ مشتری برای مانوور دادن بازتر است.
موقعیت قفسه‌ها
روی محل و موقعیت کالاها در قفسه‌های سوپرمارکت مطالعات بسیاری انجام گرفته است. ما همان‌طوری که کتاب می‌خوانیم، قفسه‌های فروشگاه را هم می‌خوانیم. بنابراین وقتی از سمت راست قفسه‌ها (مثل کتاب) شروع به خواندنِ کالاها می‌کنیم، نگاهِ ما در آخرین نقطه، یعنی سمتِ چپِ قفسه، توقف و درنگِ طولانی‌تری دارد. بنابراین توصیه می‌کنیم که کالاهای گران‌قیمت‌تر را در سمتِ چپِ قفسه قرار دهید. اغلب کالاهای ارزان‌تری که در قفسه‌های پایینی قرار داده شده‌اند به چشم نمی‌آیند و به آسانی قابل رؤیت نیستند، چون در اغلب سوپرمارکت‌ها، قفسه‌های بالاتری که هم‌ارتفاع با چشم‌های مشتریان هستند، به کالاهای گران‌قیمت اختصاص یافته‌اند.
تولیدکنندگان و واردکنندگانی که کالاهای خود را در فروشگاه‌های خرده‌فروشی عرضه می‌کنند، مبالغ قابل‌توجهی را به سوپرمارکت‌ها و هایپرمارکت‌ها می‌پردازند تا پرسنل فروشگاه‌ها کالاهایشان را همسطح و هم‌ارتفاع با چشم مشتریان بزرگسال قرار دهند. دلیلِ پرداختِ این هزینه بالا این است که تولیدکنندگان و واردکنندگان به‌خوبی می‌دانند که کالاهایی که هم‌ارتفاع با چشم در قفسه‌ها چیده می‌شوند، شانس بیشتری برای دیده شدن و خریداری شدن دارند. چون مشتری برای دیدن و بررسیِ کالاهایی که در سایر قفسه‌ها واقع شده‌اند، باید بایستد و بالا و پایین را نگاه کند و اغلب مشتریان چنین زحمتی را به خودشان نمی‌دهند! به همین دلیل است که کالاهایی که در قفسه‌های همسطح با چشم خود می‌بینید، گران‌تر از سایر کالاها هستند.
محل روزنامه‌ها و مجلات
در نزدیکیِ ورودیِ فروشگاه، فضایی وجود دارد که به‌اصطلاح ”سرعت‌گیر“ نامیده می‌شود و در آن مجله و روزنامه به فروش می‌رسد. این منطقه از فروشگاه، ترغیب‌تان می‌کند تا قبل از شروعِ فرآیند خریدِ اصلی‌تان، بایستید و نگاهی به قفسه‌های این قسمت بیندازید و خریدهای خارج‌ازلیستِ‌خرید انجام دهید. در نقاطِ ”سرعت‌گیر“ فروشگاه می‌توان کالاهای فرهنگی مانند فیلم و سی‌دی موسیقی و کتاب نیز فروخت.
طراحی و چیدمان فروشگاه
دکوراسیون فروشگاه
مرچندایزینگ
بازارپردازی
راهروهای مناسبتی
سوپرمارکت می‌تواند راهروها و قفسه‌هایی را به مناسبت‌های خاص اختصاص دهد. این مناسبت‌ها می‌تواند روز پدر، روز مادر، سال نو، اعیاد خاص و هر مورد دیگری را شامل شود. تمام علائم اطلاع‌رسانی و تبلیغاتی بایستی از قبل بر اساس مناسبت در محل نصب شده باشند تا در رابطه با فروش فصلی، فروش ویژه و مناسبتی به مشتریان اطلاع‌رسانی کنند.
مواد شوینده و بهداشتی
مواد شوینده، بهداشتی و پاک‌کننده‌ها، کالاهای بسیار مهمی در سبد خرید مشتریان هستند، اما باید همیشه در کنار ابزارآلات، دستمال توالت یا سایر کالاهای غیرِ غذایی قرار بگیرند، زیرا مواد معطر و خوشبوکننده‌های مصنوعی که در فرآیند تولید به این محصولات افزوده می‌شود می‌تواند به‌راحتی طعم و عطر مواد غذایی را تغییر دهد و آنها را آلوده کند.
مواد غذایی منجمد
مواد غذایی منجمد نیز باید در قسمت انتهایی فروشگاه قرار بگیرند تا آخرین کالایی باشند که مشتری برای خرید برمی‌دارد و در سبد یا چرخ خرید فروشگاهی خود قرار می‌دهد. چون اگر مشتری همان ابتدای کار، این مواد غذایی را بردارد، احتمال دارد که تا اتمامِ فرآیند خرید، یخ آنها باز شود و در معرض فساد قرار گیرد و محیط فروشگاه را نیز خیس و آلوده کند.
میوه‌ها و سبزیجات
عرضه‌ی میوه‌ها و سبزیجات تازه در اوایلِ بخش مواد غذایی، به‌خاطر آسایش مشتریان نیست! چنان‌که اگر میوه و سبزی، در کفِ سبد یا چرخ خرید فروشگاهی قرار گیرد، کالاهای خریداری شده‌ی بعدی که روی آنها قرار می‌گیرند، آنها را له و پلاسیده می‌کنند. دلیل اصلی قرار دادن میوه و سبزیجات تازه در ابتدای فرآیند خرید مشتریان، حس سلامتی، تازگی و کیفیت را به آنها القاء می‌کند و این حس مثبت اولیه، تا انتهای مسیرِ خرید، با مشتری همراه خواهد بود و روی کیفیت و کمیتِ خریدشان تأثیر می‌گذارد.
صندوق پرداخت
می‌دانید که مشتری‌ای که خسته از سفر طولانی در فضای فروشگاه، در نهایت به صندوق می‌رسد، حوصله و علاقه‌ای به ایستادن در صف ندارد. این مهارت شماست که با قرار دادن کالاهایی که حس کنجکاوی و علاقمندیِ مشتری را برمی‌انگیزند، به مشتری‌ای که از دور به سمتِ صندوق حرکت می‌کند این پیام را برسانید که هنوز کالاهای جالب‌تری وجود دارند که می‌تواند تا رسیدنِ نوبت‌اش، آنها را بررسی و خریداری کند.
مواردی مانند بروشورهای تبلیغاتی، تورهای تخفیف‌دار، بروشورهای تفریحی و گردشگری تخفیف‌دار، بروشورهای مدیریتِ اقتصاد خانواده، کارت تلفن‌ها یا رمزعبورهای اشانتیون (رایگان) بر روی کالاهای خاص، همگی در صندوق‌های فروشگاه قابل فروش هستند. چون این موارد را نمی‌توان به مشتریانی که در حال راه رفتن در فضای فروشگاه هستند فروخت، اما مشتریِ خسته‌ای که در صف صندوق ایستاده، فرصت و اشتیاق کافی برای بررسی این کالاهای ویژه را خواهند داشت.
منبع:://retailiran.com/
