برند چیست؟
برند عبارت است از نشان، علامت، اصطلاح، طرح، نام یا هر چیز دیگری که یادآور کالا یا خدماتی توسط شرکت یا گروهی خاص باشد. با توجه به این تعریف درمییابیم که اهمیت جهانیشدن نام یا نشان تجاری در دنیای اقتصاد و صنعت چیست و چرا بسیاری از کارخانهها یا تولیدکنندگان برای انتخاب نشان تجاری شرکت یا تولیدات خود اینقدر حساس هستند و با سختگیری هرچه بیشتر بازار را قبل از تولید محصول بررسی میکنند.
برای بیان بهتر اهمیت برندسازی در بازار مصرف این مثال کافی است: بسیاری از ما ایرانیان وقتی برای خرید پودر شوینده دستی روانه بازار میشویم، ناخودآگاه به فروشنده میگوییم: «آقا تاید دارید؟» در حالی که شاید این برند مدتهاست که از بازار مصرف ایران حذف شده و صدها نمونه جدید و تازهتری به بازار مصرف عرضه شده است. این مثال در مورد مایع ظرفشویی با نام «ریکا» هم کاملا صادق است. درواقع با اینکه تاید و ریکا یک برند قدیمی و فراموش شده است، اما طوری در اذهانها حک شده که هر نوع پودر شوینده یا مایع ظرفشویی را تاید و ریکا مینامیم.
جای تردید نیست که هر یک از ما در طول زندگی به چند عدد از هزاران محصول موجود در بازار وفادار هستیم و با توجه به برند و علائم آن کالاها، خرید روزانه خودمان را انجام میدهیم. شامپو، لباس، لوازم بهداشتی، مبلمان یا حتی تلفن همراه لوازمی است که همیشه با آنها سروکار داریم و سعی میکنیم برندی را که قبلا امتحان کردهایم و از آن رضایت کامل داریم، دوباره انتخاب کنیم. شاید بسختی برای برند جدید حاضر به هزینهکردن باشیم، چون از خدمات آن یا کیفیت آن بیاطلاع هستیم.
به هر حال این علاقه حاصل اعتمادی است که میان خریدار و تولیدکننده به واسطه نشان تجاری شکل گرفته است و خریدار بدون چون و چرا با دیدن علامت مورد نظرش دست به جیب میشود و برای آن هزینه میکنند، چون به کیفیت و نوع محصولات آن اطمینان کامل دارند.
به عقیده کارشناسان یک نام تجاری (برند) هویت محصول، شخصیت آن، فرهنگ استفاده از محصول و سرانجام ارزش کالا، مورد نظر است. برندسازی و معروفکردن برندهای تجاری حتی از اقتصاد هم فراتر رفته و بسیاری از جامعهشناسان و روانشناسان با توجه به نوع مصرف افراد و برندهایی که آنها استفاده میکنند حتی میتوانند شخصیت مصرفکنندگان این برندها را تعیین کرده و مورد بررسی قرار دهند. این امتیازها سرانجام میتواند به ارزش مادی و معنوی محصول مورد نظر ختم شود و اقتصاد مجموعهای را به حرکت وا دارد.
بسیاری از کارشناسان اقتصادی معتقدند که تعداد برندهای معروف تجاری یک کشور میتواند حاکی از توانمندی اقتصادی آن باشد و قدرت و رشد اقتصادی منطقهای خاص را به جهان معرفی کند. بنابراین میتوان اینگونه متصور شد که هرچه تعداد برندهای موفق و مطرح بینالمللی در کشوری بیشتر باشد، قدرت اقتصادی آن نیز بالاتر از دیگران است. به کوکاکولا، پپسی، اپل، گوگل، مایکروسافت، ایرباس، بوئینگ، سامسونگ، کیا، رولکس و… بنگرید. این برندها دنیا را تسخیرکرده و نفوذ کشورهایشان را فراملی و جهانی کردهاند. برند بیشتر: نفوذ بیشتر، اعتبار بیشتر و پول و منافع بیشتر. این واقعیتی است که در ایران درک نشده که اگر شده بود با چنین روند برندکشی و برندهایی چنین غبار گرفته مواجه نبودیم.
این موضوع تاکیدی بر جایگاه و ارزش برندسازی در صنعت است که بسیاری اعتقاد دارند برندهای تجاری یک کشور در حقیقت سفیران اقتصادی آن کشور خارج از مرزهایش هستند، چون همانطور که قبلا نیز اشاره کردیم خریداران با دیدن لوگو یا آرم محصولی که به آن وفادار هستند، اطلاعات کاملی از کشور تولیدکننده یا شرکت تولیدکننده و نوع خدمات آن را در ذهن خود مرور میکنند، این کارکرد دقیقا یعنی معرفی اقتصاد کشور سازنده آن محصول که باید بخوبی از آن حمایت و مراقبت کرد.
انواع برند
۱ـ برند انفرادی: یک شرکت تجاری میتواند طبق سیاستهای تجاری و بازرگانی خود برای هر یک از محصولاتش به صورت تکتک برند انتخاب کند.
۲ـ برندهای فامیلی: در این نوع از برندسازی شرکت تولیدکننده تصمیم میگیرد برای برخی از محصولاتش به صورت گروهی برندسازی کند و مجموعهای را تحت یک برند به بازار عرضه کند.
۳ـ برند شرکتی: برند شرکتی نام کارخانه یا شرکتی است که محصولات مختلفی را تولید میکند مثل نساجی تاتا (هندوستان)، محصولات مهندسی و محصولات پتروشیمی.
۴ـ برند ترکیبی: در این نوع از برندسازی شرکت مورد نظر برای معرفی و عرضه محصولاتش سعی میکند از تمام روشهای یاد شده بهره گیرد. در این نوع برندسازی میتوان به (تاژ شرکت بهداد) اشاره کرد.
جایگاه اقتصادی برند
برند در واقع بیانگر توانمندی و کیفیت محصولات تولیدی شرکتهای مختلف جهان است و هرچه این برند از قدمت بیشتری برخوردار باشد، اصالت و ارزش اقتصادی آن نیز بیشتر خواهد شد به طوری که ارزش اقتصادی این برندها اکنون در اقتصاد جهانی سهم قابل توجهی را به خود اختصاص داده و مبالغ هنگفتی برای برخی از آنها در نظر گرفته شده است. بسیاری از برندهای مطرح جهان اکنون میلیونها دلار ارزشگذاری شده است و هر ساله طبق اعلام رسمی رتبهبندی میشود.
منبعjamejamonline.i