سیستم اطلاعات بازاریابی

) اطلاعات بازاریابی :

فیلیپ کاتلر سیستم اطلاعات بازاریابی را به عنوان یک ساختار مشتمل بر افراد ، تجهیزات و رویه های برای جمع آوری ، طبقه بندی ، تحلیل ، ارزیابی و توزیع اطلاعات بهنگام دقیق و مورد نیاز تصمیم گیرندگان بازاریابی تعریف نموده است. یک سیستم اطلاعاتی  بازاریابی ، نه تنها می بایستی به عنوان مرکزی برای ذخیره سازی تمام اطلاعات وابسته و مرتبط با مشتریان شرکت باشد بلکه باید توانایی جمع آوری ، ذخیره سازی و تجزیه و تحلیل اطلاعات مربوط به آمیخته بازاریابی ، رقباء ، متغیرهای کلان محیطی و اطلاعات و اسناد و مدارک داخلی شرکت را نیز دارا باشد[۹].

اطلاعات بازاریابی شامل تحلیل رفتار مشتری و بازار ، تجزیه و تحلیل استراتژی بازاریابی ، تحلیل سیاست های مالی ، سیاست ها و روش های قیمت گذاری ، روش توزیع ، تحلیل رقباء و … می گردد.

این اطلاعات از  طریق روش های زیر بدست می آید:

۱-۳) اسناد و اطلاعات داخل شرکت : جداول و نمودار ها  ، صورت های مالی شرکت ، اطلاعات فروش شرکت و …. از جمله این اطلاعات می باشند. اسناد و اطلاعات داخل شرکت عموماً برای مقاصد دیگر تهیه می گردد و معمولا جزء اطلاعات ثانویه محسوب می گردند برای اینکه در تصمیم گیری های بازاریابی استفاده شوند می بایستی از دید بازاریابی مورد تحلیل قرار گیرند؛ لذا دسترسی به سیستم و بانک اطلاعاتی که این اطلاعات را بشکل سیستمی ذخیره نموده تا در زمانهای مورد نیاز تحلیل های لازم بعمل آید یکی از ضروریات یک اداره بازاریابی می باشد[۱۱].

۲-۳) بازاریابی هوشمند[۱] : در این روش مدیران باید از حرکات رقباء ، نیاز جدید مشتریان ، مشکلات توزیع کنندگان  و … اطلاع یافته  و به  بهترین روش به هر یک از آنها  پاسخ دهند. مدیران بازاریابی معمولا بازاریابی هوشمند را از طریق خواندن کتب ، مجلات و نشریات تجاری ، صحبت با مشتریان ، عرضه کنندگان ، توزیع کنندگان و عوامل بیرونی دیگر به اجرا در     می آورند .

۳-۳) تحقیقات بازاریابی^[۲] :  تحقیقات بازاریابی فرایند شناسایی و تعریف فرصت ها ، تهدیدات و مشکلات بازاریابی  ، زیر نظر گرفتن و ارزیابی فعالیت ها و عملکرد های بازاریابی  و همچنین انتقال یافته ها و کاربردها به مدیریت می باشد[۷] .

نقش تحقیقات بازاریابی برقراری پیوند بین مشتری یا مصرف کننده ئ سازمان از طریق اطلاعات است. از این طلاعات برای شناسایی و بیان مساله بازاریابی ، ارائه ، اصلاح ، و ارزیابی امور و … به منزله یک فرایند استفاده می شود. تحقیقات بازاریابی در فرایند تاثیرگذاری خود باعث شناخت بهتر از نقاط قوت و ضعف سازمانها شده و زمینه های تشخیص فرصتها و تهدیدهای بازاربه عنوان محیط بیرونی سازمانها را فراهم می آورد.

تحقیقات بازاریابی، افزون بر آگاهی دادن به مدیران درمورد خواستها و نیاز مشتریان، در جهت پاسخ گویی به نیازهای اطلاعاتی درباره شرکتهای رقیب، کالاهای مشابه، فن آوریهای نوین شیوه های مناسب توزیع، فروشندگان کالا و خدمات، منابع اولیه جدید به منظور کاهش هزینه های تولید بر می آید تا بنگاه های تولیدی بتوانند حضوری موفق تر در عرصه رقابتی بازار داشته باشند [۲].

 

۴) سیستم اطلاعات بازاریابی :

امروزه ایجاد یک پایگاه داده ها برای ثبت اطلاعات بازاریابی به عنوان یکی از موارد مهم در ایجاد و بهره گیری از سیستم اطلاعات بازاریابی می باشد. مسئولیت و نقش سیستم اطلاعات بازاریابی از یک سیستم صرفاً جمع آوری اطلاعات به فرایند  ایجاد اطلاعات از طریق ارتباطات نزدیک با مشتری گسترش یافته است. توسعه توانایی های لازم برای شناسایی مشتریان ، رتبه بندی و طبقه بندی معاملات مشتریان در طی زمان و آگاهی از اینکه مشتریان چه کالاها و خدماتی ممکن است خرید نمایند و …  همگی با هم دستورالعمل جدیدی را در بسیاری از فعالیت ها و بازاریابی تحقیقات بازاریابی شکل می دهند که این دستورالعمل می تواند ترکیبی از فعالیت های بازاریابی بشکل مرسوم ( سنتی )و ایجاد یک پایگاه اطلاعاتی توسعه یافته باشد [۸].

چهار سیستم اطلاعاتی بازار متداول وجود دارند که شرکت ها برای عقب نبودن از تحولات روز بازار از آنها استفاده می کنند:

۱-۴) سیستم های سوابق داخلی :

مدیران بازاریابی و فروشندگان برای اینکه بدانند چه چیزی با چه سرعتی در چه محلی به کدام مشتری بفروش می رسد به سیستم سوابق داخلی نیاز دارند طرح چنین سیستم هایی بنحوی که اطلاعات درست در زمان مورد نیاز در اختیار کاربران مورد نظر قرار بگیردیکی از وظایف کلیدی بازاریابی در هر شرکتی است.

 

 

۲-۴) بانک اطلاعاتی بازاریابی :

طراحی بانک های اطلاعاتی بازاریابی که بتواند از اطلاعات مربوط به مشتری بیشترین استفاده را ایجاد کند مستلزم آن است که به چند مسئله اساسی توجه داشته باشد که عبارتنداز : هزینه جمع آوری داده ها و اطلاعات ، مزایای اقتصادی استفاده از این داده ها و اطلاعات ، توانایی شرکت در به روز کردن این اطلاعات و پیشرفت های سریع در تکنولوژی که بهره برداری حداکثر از این داده ها و اطلاعات را ممکن و میسر می سازد.

۳-۴) سیستم های اطلاعاتی رقابتی :

اطلاعات رقابتی روشی است منظم و اخلاقی برای جمع آوری و تجزیه و تحلیل اطلاعات مربوط به فعالیت های رقباء و تغییرات تجاری و کاری مرتبط با آنها . مهمترین منابع اطلاعات رقابتی عبارتنداز گزارش های سالانه و گزارش های مالی شرکت ها ، سخنرانی های مدیران ، اسناد دولتی ، بانک های اطلاعاتی اینترنتی و … .

۴-۴) سیستم های ویژه برقراری تماس با مشتری :

امروزه در کشورهای پیشرفته نرم افزار های کاربردی متعدد کم هزینه وجود دارد که اطلاعات مربوط به اسامی و مشخصات کارفرمایان و همچنین انواع تماس هایی که با هر یک از آنها حاصل می شود را به روز می کنند؛ لذا بیشتر شرکت های که به روش فروش مستقیم ، محصولات خود را بفروش می رسانند از چنین سیستم های استفاده می کنند[۱].

 

۵) مدل های سیستم اطلاعات بازاریابی:

به زعم ونوس ، ابراهیمی و روستا سیستم اطلاعاتی بازاریابی سه جزء بشرح زیر دارد:

سیستم ذخیره و کسب اطلاعات : از ابتدای ترین نوع سیستم هاست ستاده این سیستم اطلاعاتی است که قبلاً در آن ذخیره شده است

سیستم نظارت بر اطلاعات : سیستم نظارت بر اطلاعات سیستم پیشرفته تری است که هدف از طرح آن ارائه اطلاعاتی به مدیریت درخصوص رخدادهای روزمره ، مانند میزان فروش ، سهم بازار ، سطوح روزانه تولید و میزان موجودی است .

سیستم تجزیه و تحلیل اطلاعات : سیستم تحلیلی ، پیشرفته ترین نوع سیستم هاست که به پرسش های پیچیده تر تصمیم گیرنده مانند پرسش های مربوط به علت وقوع حوادث و پیامدهای مسیرهای عملیاتی پاسخ می دهد[۳].

[۱] Intelligent marketing

[۲] Marketing research